Bazy danych: Podstawowe pojcia i zasady projektowania (by Misiekd, 2006-12-16) @ wyklady.net

		Temat wykladu:
		Bazy danych: Podstawowe pojcia i zasady projektowania (by Misiekd, 2006-12-16) @ wyklady.net
		Komentarze: http://forum.wyklady.net/index.php?topic=93
20:08	Misiekd	na wstepie chcialem zaznaczyc, ze postaram sie jak najmniej "rzucac" terminami i definicjami a jak najwiecej pisac jezykiem zrozumialym dla zwyklych ludzi :)
	Misiekd	wyklad jest dla poczatkujacych, ktorzy nie mieli jeszcze stycznosci z BD
	Misiekd	na poczatek moze kilka definicji
	Misiekd	wiersze nazywamy krotkami
20:09	Misiekd	kolumny to atrybuty
	Misiekd	pola to wartosci atrybutow
	Misiekd	aby mozna bylo mowic o relacyjnej bazie danych baza ta musi spelniac kilka podstawowych kryteriow
20:10	Misiekd	dane sa opisane relacja
	Misiekd	krotki, czyli wiersze sa unikalne, tzn w zadnej tabeli nie moze sie zdarzyc, ze ktirys wiersz sie powtarza
20:11	Misiekd	atrybuty (kolumny) sa unikalne
	Misiekd	kolejnosc krotek (wierszy) nie ma znaczenia
	Misiekd	kolenosc atrybutow (wierszy) takze nie ma znaczenia
20:12	MeMeK	Misiekd- sory ze ci przerwe na chwilke
	Misiekd	tak
	MeMeK	jak macie jakies pytania or sth (sluchacze) to na priv do Misiekd
	MeMeK	ok lec dalej
	MeMeK	;>
	Misiekd	wartosci atrybutow (pol) sa atomowe, tzn ze w kazdym polu sa dane, ktorych nie da sie (nie ma potrzeby) dzielic na mniejsze
20:13	Misiekd	to byla ta czesc z definicjami - teraz moze kilka przykladow
	Misiekd	krotki sa unikalne
20:14	Misiekd	tzn, ze taka postac tabeli jest nie dopuszczalna
	Misiekd	klient \| towar \| cena
	Misiekd	Michal \| ksiazka \| 12
20:15	Misiekd	\| zeszyt \| 3
	Misiekd	\| dlugopis \| 5
	Misiekd	Mariusz \| gumka \| 2
	Misiekd	\| piornik \| 7
20:16	Misiekd	teraz jesli zamienimy drugi i piaty wiersz dane zostana przeklamane
	Misiekd	bo bedzie wychodzilo, ze piornik kupil Michal a zeszyt Mariusz
	Misiekd	taka sytuacja jest niedopuszczalna
20:17	Misiekd	oj przepraszam - przyklad jest do hasla "kolejnoc krotek nie ma znaczenia" - to moj "pierwszy raz" i troszke nerwowy :)
20:18	Misiekd	czyli jeszcze raz "krotki sa unikalne"
	Misiekd	klient \| towar \| cena
	Misiekd	Michal \| ksiazka \| 12
	Misiekd	Mariusz \| gumka \| 2
	Misiekd	Michal \| ksiazka \| 12
	dragon	?
20:19	Misiekd	taka sytuacja tez jest niedopuszczalna poniewaz jesli sie pomylilismy i Michal zaplacil 13 zl a nie 12 za ksiazke
	Misiekd	nie jestesmy w stanie wskazac o ktora ksiazke chodzi
20:20	Misiekd	podobnie jest z "atrybuty sa unikalne) oraz "kolejnosc atrybutow nie ma znaczenia"
20:21	Misiekd	natomiast w "wartosci atrybutow (pol) sa atomowe" chodzi o to, ze dane, ktore chcemy trzymac w bazie powinny byc rozbite na jak najmniejsze wartosci
	Misiekd	przykladowo
	Misiekd	tabela uczniowie
20:22	Misiekd	\|uczen \| klasa \| rok
	Misiekd	Adam Iksinski \| 2 \| 2006
	Misiekd	Marian Ygrekowski \| 1 \| 2006
20:23	Misiekd	teraz jesli chcemy wyswietlic wszystkich Adamow bedziemy miec problem poniewaz nie da sie w prosty sposob "zapytac" o to nasza baze
	Misiekd	poprawnie tabela powinna wygladac tak
	Misiekd	imie \| nazwisko \| klasa \| rok
	Misiekd	Adam \| Iksinski \| 2 \| 2006
	Misiekd	Marian \| Ygrekowski \| 1 \| 2006
20:24	Misiekd	teraz bez problemu mozemy znalezc wszystkich Marianow czy tez Iksinskich
20:25	Misiekd	teraz czy ktos ma jakies pytania?
20:26	GynW0RK	jak pytania to bez m;>
	MeMeK	nie zauwazylem ze pytania ;>
	MeMeK	ja nie mam pytan
	MeMeK	;>
20:27	Misiekd	to lecimy dalej
	Misiekd	czas na zaprojektowanie naszej pierwszej bazy, czyli o normalizacji slow kilka
20:28	Misiekd	normalizacja to taki proces, ktory ma na celu z "surowych" danych stworzyc relacyjna baze danych zdatna do urzytku
	Misiekd	znormalizowana baza zajmuje mniej miejsca
20:29	Misiekd	ze znormalizowanej bazy mozna na dobra sprawe wyciagnac dowolne zestawienie wprowadzonych danych
	Misiekd	nie stwarza ona problemow przy aktualizacji i/lub usuwaniu danych (wyjasnie sie za chwile o co chodzi)
20:30	Misiekd	oraz znormalizowana baza jest latwiejsza w utrzymaniu
	Misiekd	normalizacja ma jednak kilka wad
20:31	Misiekd	najpowazniejsza jest taka, ze wybranie bardziej zlozonych danych wymaga wiekszej ilosci zlozen a co za tym idzie jest bardziej czasochlonna
	Misiekd	zostalo zdefiniowanych 5 postaci normalnych (5NF normal form)
20:32	Misiekd	najczesciej spotyka sie bazy w 3 PN lub tzw 2,5 PN
	Misiekd	postacie 4 i 5 sa praktycznie niespotykane w produkcyjnych bazach danych
20:33	Misiekd	Relacja jest w pierwszej postaci normalnej, jesli wartosci atrybutow są elementarne tzn. sa to pojedyncze wartosci okreslonego typu, a nie zbiory wartosci.
20:34	Misiekd	jak taka postac uzyskac
	Misiekd	zaluzmy, ze chcemy stworzyc baze obslugujaca hurtownie
20:35	Misiekd	wypisujemy sobie dane, ktore musimy w naszej bazie trzymac
	Misiekd	najpierw musimy pamietac towary
	Misiekd	kod towaru
	Misiekd	nazwa towaru
	Misiekd	cena zakupu
	Misiekd	nazwa dostawcy
20:36	Misiekd	nastepnie potrzebujemy informacje o dostawcach
	Misiekd	kod dostawcy
	Misiekd	nazwa
	Misiekd	siedziba
	Misiekd	oraz informacje o klientach
	Misiekd	kod klienta
	Misiekd	nazwa klienta
	Misiekd	adres klienta
	Misiekd	i informacje o sprzedazy
20:37	Misiekd	data sprzedazy
	Misiekd	nazwa klkienta
	Misiekd	nazwa towaru
	Misiekd	cena
	Misiekd	dane tak jak je mamy teraz nie sa praktycznie zdatne do mumieszczenia w bazie
20:38	Misiekd	robimy z tych danych pierwsze tabele jednoczesnie wprowadzajac w zycie 1NF
	Misiekd	dzielimy dane na wartosci atomowe
	Misiekd	dla towarow bedzie to
	Misiekd	kod towaru
20:39	Misiekd	nazwa towaru
	Misiekd	cena zakupu
	Misiekd	kod dostawcy
	Misiekd	dla dostawcow
	Misiekd	kod dostawcy
	Misiekd	nazwa dostawcy
	Misiekd	ulica dostawcy
	Misiekd	miasto dostawcy
20:40	Misiekd	kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	klienci
	Misiekd	kod klienta
	Misiekd	nazwa klienta
	Misiekd	ulica klienta
	Misiekd	miasto klienta
	Misiekd	kod pocztowy klienta
	Misiekd	sprzedaz
20:41	Misiekd	dzielimy ja na dwie tabele - naglowek i pozycje
	Misiekd	tabela naglowek bedzie zawierac dane o sprzedazy, ktore nie zmieniaja sie dla pojedynczej transakcji
	Misiekd	data sprzedazy
	Misiekd	kod klienta
20:42	Misiekd	a tabela pozycje
	Misiekd	liczba porzadkowa
	Misiekd	kod towaru
	Misiekd	cena
20:43	Misiekd	towary
	Misiekd	kod towaru \| nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
	Misiekd	dostawcy
	Misiekd	kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	klienci
20:44	Misiekd	kod klienta \| nazwa klienta \| ulica klienta \| miasto klienta \| kod pocztowy klienta
	Misiekd	naglowki
	Misiekd	data sprzedazy \| kod klienta
	Misiekd	pozycje
	Misiekd	iczba porzadkowa \| kod towaru \| cena
20:45	Misiekd	tak wygladaja nasze tabele w 1PN
	Misiekd	jakies pytania?
	Misiekd	chyba nie ma
	Misiekd	to teraz z naszej bazy zrobimy baze w 2PN
20:46	Misiekd	aby tabela była w 2PN musi być w 1PN
	Misiekd	oraz
20:47	Misiekd	Relacja jest w drugiej postaci normalnej, jezeli kazdy atrybut wtorny (tzn. nie wchodzacy w skład zadnego klucza potencjalnego) tej relacji jest w pełni funkcjonalnie zalezny od wszystkich kluczy potencjalnych tej relacji
	Misiekd	najpierw musimy wyznaczyc klucze naszych tabel
20:48	Misiekd	klucz glowny dla tabeli jest to zbior tych atrybutow, ktore jednoznacznie okreslaja cala krotke
20:49	Misiekd	czyli to te kolumny, na podstawie ktorych mozemy jednoznacznie wskazac okreslany przez nie wiersz tabeli
	Misiekd	nie jest dozwolone aby ktorakolwiek wartosc klucza glownego wskazywala dwi (lub wiecej) dowolnych krotek
20:50	Misiekd	dla wygody kolumny kluczowe bedziemy oznaczac * przed ich nazwa
	Misiekd	towary
	Misiekd	* kod towaru \| nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
	Misiekd	dostawcy
20:51	Misiekd	* kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	wdarl sie maly blad do tabeli towary, jeszcze raz :)
20:52	Misiekd	towary
	Misiekd	* kod towaru \| nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
	Misiekd	lub
	Misiekd	kod towaru \| * nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
	Misiekd	dostawcy
	Misiekd	* kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	kod dostawcy \| * nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	klienci
	Misiekd	* kod klienta \| nazwa klienta \| ulica klienta \| miasto klienta \| kod pocztowy klienta
20:53	Misiekd	kod klienta \| * nazwa klienta \| ulica klienta \| miasto klienta \| kod pocztowy klienta
	Misiekd	naglowki
	Misiekd	* data sprzedazy \| * kod klienta
	Misiekd	pozycje
	Misiekd	* liczba porzadkowa \| * kod towaru \| * cena
20:54	Misiekd	jak widzimy niektore tabele moga miec dwa rozne klucze
	Misiekd	dzieje sie tak poniewaz zarowno (dla tabeli dostawcy) kod dostawcy jak i jego nazwa musza byc unikalne
20:56	Misiekd	i na dobra sprawe kod dostawcy to sztucznie utworzony kod majacy ulatwic wpisywanie danych odnosnie dostawcy (nazwa moze miec np. 150 znakow i wpisanie jej zamiast 4 znakowego kodu jest duzo bardziej czasochlonne)
20:57	Misiekd	oczywiscie kod dostawcy i jego nazwa sa ze soba nierozelwalnie polaczone i jest niedopuszczalen przypisanie kodu dostawcy xxx dostawcy yyy
20:58	Misiekd	widzimy takze, ze w niektorych przypadkach aby zidentyfikowac konkretna krotke musimy podac wszystkie jej wartosci atrybutow
	Misiekd	tak np zachowuje sie tabela naglowki oraz pozycje
	Misiekd	w takich wybadkach wprowadza sie tzw. klucz sztuczny
	Misiekd	jest to dodatkowe pole typu numerycznego
20:59	Misiekd	a jego wartosc jest nadawana przez sama baze i jest unikalna
21:00	Misiekd	w mysql sa to pola z atrybutem auto_increment
21:01	Misiekd	na dobra sprawe takie pola wprowadza sie w prawie kazdej tabeli
	Misiekd	robi sie tak poniewaz pola numeryczne prosciej jest zaindeksowac bazie
	Misiekd	proscie jest tez wpisac liczbe w zapytaniu niz np. 150 znakowa nazwe
21:02	Misiekd	ale wracajac do sedna co trzeba zrobic z nasza baza aby mozna bylo uznac, ze spelnia warunki 2PN
21:03	Misiekd	na dobra sprawe poza dodaniem dodatkowych pol. ktore dodajemy tylko i wylacznie dla naszej wygody nic wiecej
	Misiekd	towary
	Misiekd	* id\| kod towaru \| nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
21:04	Misiekd	powyzsze jest bledne (enter mi sie wcisnal)
	Misiekd	* kod towaru \| nazwa towaru \| cena zakupu \| kod dostawcy
	Misiekd	dostawcy
	Misiekd	* id \| kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	klienci
	Misiekd	* id \| kod klienta \| nazwa klienta \| ulica klienta \| miasto klienta \| kod pocztowy klienta
	Misiekd	naglowki
21:05	Misiekd	* id \| data sprzedazy \| kod klienta
	Misiekd	pozycje
	Misiekd	* id \| liczba porzadkowa \| kod towaru \| cena \| id_naglowka
	Misiekd	to moze teraz pytania :) jak sa
21:06	Misiekd	no to jak nie ma to jedziemy dalej
	Misiekd	3 PN
21:07	Misiekd	aby tabela byla w 3PN musi spelniac 2PN
	Misiekd	oraz
21:08	Misiekd	kazdy jej atrybut nie wchodzacy w sklad zadnego klucza nie jest przechodnio funkcjonalnie zalezny od zadnego klucza tej relacji
	Misiekd	co to oznacza
21:09	Misiekd	jesli mamy relacje z trzema atrybutami (A, B, C)
	Misiekd	atrybut A jest atrybutem kluczowym
21:10	Misiekd	atrybut B zalezy od atrybutu A natomiast atrybut C zalezy bezposrednio od atrybutu B i w zwiazku z tym posrednio od atrybutu A to taka relacja nie spelnia warunkow 3PN
21:12	Misiekd	czyli mamy tabele dostawa o kolumnach (id dostawy, nazwa dostawcy, adres dostawcy)
	Misiekd	kluczem glownym jest w niej id dostawy
	Misiekd	widzimy, ze adres dostawcy zalezy od nazw dostawcy
21:13	Misiekd	i w zwiazku z tym posrednio tez od id_dostawy
	Misiekd	aby taka tabela byla w 3PN nalezy ja rozbic na 2 tabele
	Misiekd	dostawa (*id dostawy, nazwa dotawcy)
	Misiekd	oraz dostawcy(*nazwa dostawcy, adres dostawcy)
21:14	Misiekd	w naszym przykladzie wszystkie tabele spelniaja 3PN
21:15	Misiekd	na tym etapie mozemy skonczyc projektowanie naszej bazy i nikt nie bedzie nam mogl zarzucic, ze zrobilismy gdzies blad
	Misiekd	nie oznacza to jednak, ze mozemy zasiasc na laurach
21:16	Misiekd	spojrzmy na tabele dostawcy oraz klienci
	Misiekd	* id \| kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| miasto dostawcy \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	* id \| kod klienta \| nazwa klienta \| ulica klienta \| miasto klienta \| kod pocztowy klienta
21:17	Misiekd	jak wiemy liczba miast jest skonczona i w wiekszosci przypadkw liczba miast z jakich beda nasi dostawcy bedzie duzo mniejsza niz sama liczba dostawcow
	Misiekd	w zwiazku z tym powinnismy nazwy miast umiescic w osobnej tabeli a w tabeli dostawca oraz klienci jedynie id tych miast
21:18	Misiekd	ma to jeszcze ten plus, ze nie bedziemy miec dostawcow z katowic, KaTowiC, KATOWIC czy tez kaTOWic, co wcale nie jest dziwne, szczegolnie jesli dane wpisuje kilka roznych osob
21:19	Misiekd	dla bazy taki zapis jest niewazny ale np. na faktorach beda one brzydko wygladac
21:20	Misiekd	no i jesli pomylimy sie i wpiszemy np. Katwice, bez o to poprawienie tego bledu to bedzie polegalo na zmianie jedynie w jednym miejscu
	Misiekd	czyli teraz nasze tabele beda wygladac tak:
21:21	Misiekd	* id \| kod dostawcy \| nazwa dostawcy \| ulica dostawcy \| id miasta \| kod pocztowy dostawcy
	Misiekd	* id \| kod klienta \| nazwa klienta \| ulica klienta \| id miasta \| kod pocztowy klienta
	Misiekd	mogli bysmy podobnie postapic z ulicami ale szansa, ze wiecej niz dwoch, trzech dostawcow bedzie mialo siedziby na tej samej ulicy jest znikoma
21:22	Misiekd	i oplacalnosc takiej operacji jest dyskusyjna
	Misiekd	nowopowstala tabela miasta
	Misiekd	* id miasta \| nazwa miasta
21:23	Misiekd	pole id miasta w tabeli dostawcy oraz klienci nosi nazwe klucza obcego
	Misiekd	oznacza to, ze jest to pole, ktore wskazuje wiersz w innej tabeli
21:24	Misiekd	to teraz ostatnia szansa na pytania
	Robol	chyba nie ma ;]
	lidia	moze teraz sa?
	lidia	Misiekd: ;P
21:25	GynW0RK	niet
	GynW0RK	nie mam pytan ;>
	Misiekd	czyli albo pelen sukces (w co nie wierze) i wszystko jest zrozumiale
	lidia	hm
	Misiekd	albo nic nie jest zrozumiale i nie wiaomo o co pytac :)
	lidia	Misiekd: ja nie rozumiem nic, bo czytam od srodka
	lidia	;p
	lidia	Misiekd: zostaje 3cia mozliwosc,
	lidia	braku sluchaczy- niestety
21:26	Robol	ja przyszedlem o 20:55
	Misiekd	ok, to na tym bysmy na razie skonczyli
	Robol	ma ktos loga do 20:55?
	lidia	Robol: na www bedzie
	Robol	bo nie wiem co to jest to 2PN
	Misiekd	jesli bedzie jakis odzew to nastepnym razem o indeksach i optymalizacji zapytan
	Misiekd	nastepny wyklad byl na 21:00 a juz jest prawie 21:30 wiec oddaje glos
21:27	Misiekd	komentarze i pytania na http://forum.wyklady.net/index.php?topic=93